اعطای وام یکی از خدمات مالی است که توسط بانک‌ها و مؤسسات اعتباری دولتی و خصوصی در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد. در این فرآیند، بانک مبلغ مشخصی را به عنوان وام در اختیار متقاضی قرار می‌دهد و وام‌گیرنده نیز در ازای ارائه ضمانت‌های لازم، متعهد می‌شود که اصل وام به‌همراه سود مشخصی را در بازه زمانی تعیین‌شده بازپرداخت کند. با توجه به شرایط سخت‌گیرانه‌ای که بانک‌ها برای دریافت وام در نظر می‌گیرند، برخی افراد ترجیح می‌دهند امتیاز وام خود را به دیگران واگذار کرده یا آن را به فروش برسانند. در این مقاله از وبسایت موسسه آریا فردا، به‌طور کامل به بررسی نحوه خرید و فروش وام بانکی می‌پردازیم.
تعریف وام
امروزه، وام یکی از رایج‌ترین خدمات و تسهیلاتی است که بانک‌ها جهت بهبود وضعیت اقتصادی فرد در اختیار متقاضیان قرار می‌دهند و افراد بسیاری تاکنون از این فرصت استفاده کرده‌اند. وام یعنی بانک‌ها از محل منابع و اعتبارات خود، مبلغی را به فرد متقاضی پرداخت می‌کنند. وام‌گیرنده نیز با تعهد به بازپرداخت اصل مبلغ به همراه سود تعیین‌شده به تقویت اعتبار و درآمد بانک کمک می‌نماید. از این رو، اعطای وام یکی از منابع اصلی درآمدزایی بانک‌ها نیز هست.
وام‌های بانکی انواع مختلفی از جمله وام خرید مسکن، وام خرید خودرو، وام ازدواج و … دارند. میزان وام، شرایط دریافت و نحوه بازپرداخت هر یک از این تسهیلات با یکدیگر متفاوت است.
آیا خرید و فروش وام بانکی امکان‌پذیر است؟
از آنجا که وام‌گیرنده موظف است اصل مبلغ وام را همراه با سود مشخص به بانک بازپرداخت کند، بانک‌ها پیش از اعطای وام، ضمانت‌ها و وثایق مختلفی مانند سند ملک یا معرفی ضامن معتبر را از متقاضی دریافت می‌کنند.
بخاطر این شرایط سخت‌گیرانه، گاهی برخی افراد نمی‌توانند وام بگیرند زیرا قادر به یافتن ضامن یا وثیقه لازم نیستند، برخی نیز ممکن است بعد از دریافت وام، قادر به تأمین ضمانت‌های مورد نیاز نباشند و در نتیجه این افراد به دنبال خرید و فروش امتیاز وام خود به دیگران هستند.
البته امکان خرید و فروش وام بستگی به این دارد که امتیاز وام قابل انتقال باشد یا خیر. در صورتی که امتیاز وام قابل انتقال باشد، معامله آن همانند سایر قراردادهای خرید و فروش قانونی و معتبر خواهد بود. اما اگر امتیاز وام غیرقابل انتقال باشد، واگذاری آن ممکن است جنبه غیرقانونی پیدا کرده و مصداق کلاهبرداری تلقی شود. بنابراین، انجام چنین معاملاتی باید بر اساس نوع وام و با رعایت ضوابط و مقررات داخلی بانک صورت گیرد.
بررسی قانونی خرید و فروش امتیاز وام
خرید و فروش وام بانکی نیازمند انعقاد قرارداد میان طرفین است. بر اساس ماده 183 قانون مدنی، عقد به معنای تعهدی است که میان دو یا چند شخص برقرار می‌شود و طرفین با رضایت و توافق به مفاد آن پایبند می‌مانند. از این رو، خرید و فروش وام نیز در چارچوب این تعریف، مشروط به رعایت قوانین، مقررات و دستورالعمل‌های مرتبط، امکان‌پذیر است.
البته منظور از عقد قرارداد در این زمینه، مربوط به معامله امتیاز وام‌هایی است که قابلیت انتقال رسمی از طریق بانک را ندارند و در نتیجه، این نوع معاملات خارج از ساختار رسمی بانک‌ها انجام می‌شوند. در چنین مواردی، تنظیم قرارداد خصوصی بین طرفین صورت می‌گیرد که باید با دقت و با آگاهی کامل نسبت به ابعاد قانونی آن انجام شود.
نحوه خرید و فروش وام بانکی
خرید و فروش وام در واقع نوعی قرارداد بین دو طرف است: یک‌سو خریدار و متقاضی دریافت وام و در سوی دیگر فروشنده یا دارنده امتیاز وام قرار دارد.
در تنظیم این قرارداد، لازم است تمامی شرایط و نکات قانونی به‌طور دقیق قید شده و موضوع قرارداد که همان واگذاری امتیاز وام است به‌صورت شفاف در عنوان قرارداد ذکر شود.
در نظام بانکی کشور، وام‌ها به دو دسته شامل وام‌های قابل انتقال و وام‌های غیرقابل انتقال تقسیم می‌شوند. در مورد وام‌های قابل انتقال، فرآیند واگذاری از طریق خود بانک انجام می‌شود و انتقال آن به خریدار به‌راحتی و به صورت رسمی امکان‌پذیر است. اما در خصوص وام‌های غیرقابل انتقال، مسیر متفاوتی پیش‌روی متقاضیان قرار دارد.
- یکی از روش‌های قانونی برای واگذاری این نوع وام‌ها آن است که فروشنده ابتدا بدهی خود را به‌طور کامل به بانک تسویه کرده و پس از آزادسازی سند ملک یا وثیقه، آن را به خریدار واگذار کند.
- در روش دیگر، فروشنده می‌تواند وام را به نام خریدار منتقل کرده و هم‌زمان، سند ملک یا وثیقه مربوطه را نیز به نام او ثبت کند. البته در این حالت، فروشنده ملزم به پرداخت ۱۰ درصد از مبلغ باقیمانده بدهی خود به بانک خواهد بود که این مبلغ با در نظر گرفتن کسر سود سال‌های آینده محاسبه می‌شود.
طبق آخرین دستورالعمل بانک مرکزی، برای انتقال وام، کارمزدی معادل یک درصد از کل مبلغ وام در نظر گرفته شده که این هزینه از طرفین قرارداد دریافت می‌گردد.
شرایط لازم برای واگذاری امتیاز وام
اگر قصد خرید وام بانکی را دارید، بهتر است برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده یا کلاهبرداری در این فرآیند، مطمئن شوید که فروشنده در حال واگذاری امتیاز قانونی وام قابل انتقال خود است. همچنین انجام این نوع معاملات باید با اطلاع و هماهنگی شعبه بانک مربوطه صورت گیرد، چراکه با انتقال امتیاز وام، ارائه مدارک جدید و تضمین‌های لازم به بانک نیز الزامی خواهد بود. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، قرارداد خرید و فروش امتیاز وام، یک توافق خصوصی میان طرفین است که طبق ماده ۱۰ قانون مدنی در صورت عدم مخالفت با قوانین، معتبر تلقی می‌شود.
با این حال، اعتبار و درستی این قرارداد تنها در صورتی تأیید می‌شود که شرایط اساسی صحت قراردادها که در ماده ۱۹۰ قانون مدنی آمده رعایت گردد. این شرایط عبارت‌اند از:
- وجود قصد و رضایت طرفین
- اهلیت قانونی خریدار و فروشنده
- مشخص بودن موضوع معامله
- مشروع بودن جهت قرارداد
نکات مهم در خرید و فروش وام بانکی
- در فرآیند خرید و فروش وام بانکی (حتی میان اعضای خانواده یا نزدیکان) توصیه اکید می‌کنیم که حتماً یک قرارداد رسمی و مکتوب تنظیم کنید و هرگز به توافقات شفاهی اکتفا نکنید.
- برای عقد چنین قراردادهایی، بهتر است به مؤسسات و شرکت‌های دارای مجوز رسمی در این حوزه مراجعه نمایید تا از نظر قانونی و حقوقی با مشکلی مواجه نشوید.
- توجه داشته باشید که استفاده از وام، زمانی برای شما سودآور خواهد بود که آن را صرف سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و با بازدهی مناسب کنید. در صورتی‌که از این منابع برای هزینه‌های جاری یا مصرفی استفاده شود، ممکن است در بلندمدت دچار ضرر مالی شوید.
- پیش از خرید هرگونه وام، حتماً اطلاعات دقیق مربوط به شرایط آن را بررسی کرده و از مشاوره متخصصان بهره‌مند شوید.
- همچنین فراموش نکنید که دریافت وام به معنای تعهد به بازپرداخت آن به‌همراه بهره است؛ بنابراین پیش از اقدام، از توان مالی خود برای پرداخت اقساط اطمینان حاصل کنید.
در پایان
با رشد فزاینده معاملات مربوط به امتیاز وام، شرکت‌ها و مؤسسات متعددی با عنوان ارائه خدمات خرید و فروش وام فعالیت خود را آغاز کرده‌اند. این شرکت‌ها نقش واسطه‌ای میان خریدار و فروشنده ایفا می‌کند.
شرکت توسعه تجارت آریا فردا با تکیه بر دانش و تسلط بر قوانین و مقررات بانکی در فرآیند خرید و فروش وام بانکی در خدمت شماست. ما با تنظیم قرارداد رسمی میان طرفین، کلیه مدارک و تضمین‌های مورد نیاز را از هر دو طرف دریافت کرده و شرایط معامله را به‌صورت قانونی و شفاف فراهم می‌سازیم. گرچه در پایان کار مبلغی به‌عنوان کارمزد بابت خدمات ارائه‌شده از طرفین قرارداد دریافت می‌گردد، اما استفاده از یک شرکت واسطه معتبر برای خرید و فروش وام بانکی، ریسک معاملات را کاهش داده و امنیت حقوقی طرفین را تا حد زیادی تضمین می‌کند.جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با مشاوران موسسه تماس حاصل نمایید.